Mikel Arteta - Đổi mới Arsenal và sứ mệnh trở lại ánh hào quang

Mikel Arteta, một trong những cầu thủ xuất sắc nhất của thế hệ mình, đã chuyển mình thành một huấn luyện viên đầy triển vọng và tài năng. Arteta đã từng bước xây dựng lại Arsenal, đưa đội bóng trở lại con đường thành công. Cùng Chảo Lửa TV tìm hiểu về hành trình từ cầu thủ đến huấn luyện viên của Mikel Arteta, những thành công và thách thức mà ông đã trải qua, cùng với tầm nhìn và sứ mệnh mà ông đang theo đuổi tại Arsenal.

1. Mikel Arteta là ai?

Mikel Arteta là một cựu cầu thủ bóng đá và hiện là huấn luyện viên trưởng của câu lạc bộ Arsenal tại Premier League. Sinh ngày 26/3/1982 tại San Sebastián, Tây Ban Nha, Arteta bắt đầu sự nghiệp cầu thủ tại học viện danh tiếng La Masia của Barcelona. Sau khi không có nhiều cơ hội tại Barcelona, ông chuyển sang thi đấu cho nhiều câu lạc bộ khác như Paris Saint-Germain, Rangers, Real Sociedad, và đặc biệt là Everton và Arsenal, nơi ông ghi dấu ấn sâu đậm với vai trò tiền vệ sáng tạo.

Sau khi giải nghệ vào năm 2016, Arteta bắt đầu sự nghiệp huấn luyện bằng vai trò trợ lý HLV tại Manchester City dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola. Năm 2019, ông trở lại Arsenal với tư cách là huấn luyện viên trưởng, nơi ông đã mang lại những thay đổi tích cực và giúp đội bóng giành FA Cup vào năm 2020. Với sự nhiệt huyết và tầm nhìn chiến lược, Arteta đang từng bước xây dựng lại Arsenal, hướng đến những thành công trong tương lai.

2. Sự nghiệp cầu thủ của Mikel Arteta

Mikel Arteta bắt đầu sự nghiệp cầu thủ tại học viện danh tiếng La Masia của Barcelona, nơi anh phát triển kỹ năng và tích lũy kinh nghiệm quý báu. Tuy nhiên, không có nhiều cơ hội để thể hiện tại đội một của Barcelona, Arteta chuyển sang Paris Saint-Germain theo dạng cho mượn, nơi anh gây ấn tượng mạnh mẽ. Sau thời gian ngắn tại PSG, Arteta gia nhập Rangers ở Scotland, nơi anh giành cú đúp danh hiệu giải quốc nội và cúp quốc gia trong mùa giải 2002-2003.

Năm 2004, Arteta trở lại Tây Ban Nha và gia nhập Real Sociedad, nhưng không đạt được thành công như mong đợi. Năm 2005, anh chuyển đến Everton tại Premier League, nơi anh thực sự tỏa sáng. Tại đây, anh trở thành một trong những tiền vệ xuất sắc nhất của giải đấu, được người hâm mộ và giới chuyên môn đánh giá cao nhờ khả năng kiểm soát bóng, chuyền bóng và thực hiện các tình huống cố định.

Sau sáu năm gắn bó với Everton, Arteta gia nhập Arsenal vào năm 2011. Tại Arsenal, anh tiếp tục khẳng định tài năng của mình và được bầu làm đội trưởng. Arteta đã giúp đội bóng giành hai danh hiệu FA Cup và hai Community Shield trước khi giải nghệ vào năm 2016. Sự nghiệp cầu thủ của Arteta được đánh dấu bởi sự thông minh trong lối chơi và khả năng lãnh đạo xuất sắc trên sân cỏ.

Mặc dù có ở cấp độ Arteta có những thành công nhất định nhưng tại màu áo tuyển quốc gia Tây Ban Nha anh vẫn chưa có bất kỳ một lần ra sân nào. Lý do chủ yếu là vào thời điểm anh thi đấu, Tây Ban Nha sở hữu một dàn tiền vệ tài năng và đẳng cấp thế giới như Xavi Hernández, Andrés Iniesta, Xabi Alonso và Cesc Fàbregas, khiến sự cạnh tranh cho một vị trí trong đội hình chính thức trở nên vô cùng khốc liệt.  Arteta đã từng khoác áo các đội tuyển trẻ của Tây Ban Nha, bao gồm đội U16, U17 và U21.Anh đã thể hiện được tài năng của mình trong các đội tuyển trẻ, nhưng điều đó vẫn không đủ để giúp anh có cơ hội thi đấu cho đội tuyển quốc gia trong các giải đấu lớn như Euro hay World Cup.

Arteta khi còn là cầu thủ Arsenal dưới sự chỉ đạo của Wenger

3. Sự nghiệp huấn luyện của Mikel Arteta

3.1 Trợ lý huấn luyện viên Man City

Sau khi giải nghệ vào năm 2016, Mikel Arteta ngay lập tức chuyển sang sự nghiệp huấn luyện và gia nhập đội ngũ huấn luyện của Manchester City với vai trò trợ lý HLV. Dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola, một trong những HLV hàng đầu thế giới, Arteta đã có cơ hội học hỏi và phát triển kỹ năng huấn luyện của mình.

Arteta giữ vai trò trợ lý HLV từ năm 2016 đến 2019, là cánh tay phải đắc lực của Pep Guardiola. Ông tham gia vào việc phân tích chiến thuật, lên kế hoạch tập luyện và chuẩn bị cho các trận đấu. Arteta được đánh giá cao về khả năng làm việc với các cầu thủ, giúp họ phát triển kỹ năng cá nhân và cải thiện hiệu suất trên sân. Nhiều cầu thủ của Man City đã ghi nhận sự ảnh hưởng tích cực của Arteta trong quá trình tập luyện và thi đấu. Trong thời gian làm trợ lý HLV, Manchester City đã giành được nhiều danh hiệu quan trọng, bao gồm hai chức vô địch Premier League, một FA Cup và ba Cúp Liên đoàn Anh. Sự thành công này không chỉ đến từ tài năng của Guardiola mà còn từ sự đóng góp quan trọng của Arteta.

Kinh nghiệm và kiến thức tích lũy được từ thời gian làm trợ lý HLV tại Manchester City đã chuẩn bị cho Arteta bước vào vai trò HLV trưởng khi ông được Arsenal bổ nhiệm vào cuối năm 2019. Tại đây, ông tiếp tục áp dụng những gì đã học được để xây dựng lại đội bóng và hướng đến những thành công mới.

Arteta khi còn làm trợ lý cho Pep Guardiola

3.2 Huấn luyện viên trưởng Arsenal

Vào ngày 20 tháng 12 năm 2019, Arteta được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng tại câu lạc bộ cũ của anh là Arsenal khi ký hợp đồng đến năm 2023. Khi được bổ nhiệm, anh tuyên bố rằng anh tin rằng câu lạc bộ đã mất phương hướng và anh không muốn các cầu thủ trốn tránh trách nhiệm: "Tôi muốn mọi người chịu trách nhiệm cho công việc của họ và tôi muốn những người mang lại niềm đam mê và năng lượng cho câu lạc bộ bóng đá. Bất kỳ ai không tin vào điều này, hoặc điều đó có tác động tiêu cực hoặc bất cứ điều gì, thì không đủ tốt cho môi trường này hoặc văn hóa này." 

Dấu ấn đầu tiên của ông đến khi Arsenal đã đánh bại Manchester City với tỷ số 2–0 ở bán kết Cúp FA, Arsenal tiếp tục giành chiến thắng chung cuộc 2–1 trước Chelsea để có chức vô địch kỷ lục lần thứ 14 ở mùa giải 2019-20, giúp Arteta trở thành người đầu tiên giành Cúp FA với tư cách là đội trưởng và huấn luyện viên của Arsenal. 

Arteta cũng đã dần cải thiện thứ hạng cũng như mục tiêu của Arsenal ở Premier League từ một đội chỉ xếp thứ 8, ông đã biến Arsenal thành một đội cạnh tranh sòng phẳng cho danh hiệu vô địch với Man City. Tuy nhiên, thành công vẫn chưa đến với đoàn quân của Arteta, ở 2 mùa giải 2022-23 và 2023-24, Arsenal liên tục dẫn đầu bảng trong 33 vòng đấu nhưng khi bước vào tháng 4, do tổn thất lực lượng các trụ cột sa sút phong độ cộng thêm việc gặp phải một Manchester City của Pep Guardiola quá ổn định ở chặng đua nước rút dẫn đến cho việc vinh quang chưa thể tới với thầy trò Arteta. Mùa giải 2023–24, Arsenal thiết lập kỷ lục mới với số trận thắng nhiều nhất trong một mùa giải trong lịch sử câu lạc bộ, vượt qua kỷ lục ở mùa giải The Invincibles của người thầy Wenger lập được trong mùa giải 2003–04. 

Tại đấu trường Champions League, Arteta đã giúp cho Arsenal lọt vào tứ kết của giải đấu lần đầu tiên kể từ mùa giải 2009–10 sau khi đánh bại Porto ở loạt sút luân lưu nhưng đã phải dừng bước trước Bayern kỵ dơ ở vòng tứ kết. 

Mặc dù chưa gặt hái được danh hiệu lớn như Premier League hay Champions League nhưng với những gì Arteta đã làm cho Arsenal trong suốt mấy mùa giải qua thì người hâm mộ vẫn có niềm tin trong một ngày gần nhất ông sẽ đưa Arsenal trở lại đỉnh vinh quang.

Arteta nâng cao danh hiệu Fa Cup ở mùa giải 2019-2020 tại Arsenal

4. Phân tích chiến thuật Arsenal dưới thời HLV Arteta

Arteta thường sử dụng sơ đồ 4-2-3-1, nhưng đội hình này có thể chuyển đổi linh hoạt thành 4-3-3 hoặc 4-1-4-1 tùy theo tình huống trên sân

4-2-3-1: Đây là hệ thống cơ bản với hai tiền vệ phòng ngự (thường là Thomas Partey và Xhaka/Rice, ba tiền vệ tấn công (Martin Ødegaard, Bukayo Saka, và Gabriel Martinelli), và một tiền đạo cắm (Gabriel Jesus).

4-3-3: Khi tấn công, sơ đồ có thể chuyển thành 4-3-3 với Xhaka hoặc Partey tiến lên chơi như một tiền vệ tấn công bên cạnh Ødegaard.

4-1-4-1: Trong phòng ngự, đội hình có thể chuyển thành 4-1-4-1 với Partey giữ vai trò tiền vệ phòng ngự duy nhất, và Xhaka cùng Ødegaard trở thành tiền vệ trung tâm.

 Sơ đồ 4-2-3-1 ở mùa giải 2022-23 mà Arteta vận hành

Arteta yêu cầu đội bóng xây dựng tấn công từ phía sau với mục tiêu kiểm soát bóng và tạo khoảng trống. Arsenal thường bắt đầu xây dựng từ phía sau với hình dạng 2+3, bao gồm hai trung vệ (Saliba và Gabriel) và ba tiền vệ (Partey ở giữa, cùng hai hậu vệ cánh White và Zinchenko). Hai hậu vệ cánh Zichenko và Whitwe thường bắt đầu rộng và sau đó thu hẹp khi bóng tiến lên phía trước. Zinchenko đặc biệt thích thực hiện các đường chuyền dài từ phía sau để tạo đột phá.

Arsenal rất linh hoạt trong tấn công, với sự di chuyển linh hoạt của các cầu thủ như Odegaard thường tham gia vào các pha tấn công từ giữa sân, trong khi Gabriel Jesus có thể di chuyển rộng để nhận bóng và tạo cơ hội cho các đồng đội. Gabriel Martinelli và Granit Xhaka thường phối hợp tốt ở cánh trái, tạo ra các tình huống phối hợp để tấn công.

Một ví dụ điển hình cho việc lên bóng từ phía dưới của Arsenal dưới thời Arteta

Arteta đã cải thiện đáng kể khả năng phòng ngự của Arsenal, đặc biệt là trong việc áp sát cao, khi đội bóng phòng ngự, Arsenal thường chuyển sang sơ đồ 4-4-2 với Ødegaard và Gabriel Jesus đứng cạnh nhau để ngăn chặn sự tiến triển của đối phương từ trung vệ. Arsenal thường áp sát cao với sơ đồ 4-1-4-1 để ngăn chặn đối phương từ xa. Các tiền vệ trung tâm như Partey và Xhaka sẽ áp sát và che chắn các đường chuyền vào khoảng trống bên cánh.

Chiến thuật của Arteta tập trung vào sự kiểm soát bóng, khả năng tấn công linh hoạt và khả năng phòng ngự chặt chẽ. Sự linh hoạt trong đội hình và sự phối hợp tốt giữa các cầu thủ đã giúp Arsenal trở thành một đội bóng mạnh mẽ và khó bị đánh bại.

Arteta sẽ cho các cầu thủ áp sát ngay từ phần sân đối phương để giành lại bóng

5. Arteta có đặc điểm nào nổi bật?

Mikel Arteta đã tạo ra nhiều điểm nổi bật trong sự nghiệp huấn luyện của mình tại Arsenal, bao gồm sự phát triển về mặt chiến thuật, sự cải thiện về phong độ của đội bóng và sự xây dựng một tinh thần đồng đội mạnh mẽ. 

Sự linh hoạt về chiến thuật

Arteta đã thể hiện sự linh hoạt trong việc sử dụng nhiều sơ đồ chiến thuật khác nhau, thích nghi với tình huống cụ thể của từng trận đấu

Sơ đồ 4-2-3-1 là sơ đồ cơ bản, nhưng có thể chuyển đổi linh hoạt thành 4-3-3 hoặc 4-1-4-1 khi cần thiết. Arteta đã áp dụng phong cách xây dựng tấn công từ phía sau với việc sử dụng hình dạng 2+3 để kiểm soát bóng và tạo cơ hội từ hàng thủ.

Phát triển cầu thủ

Dưới sự dẫn dắt của Arteta, nhiều cầu thủ trẻ đã phát triển mạnh mẽ và trở thành những ngôi sao quan trọng như Bukayo Saka và Emile Smith Rowe hai cầu thủ trẻ này đã trưởng thành vượt bậc và trở thành những trụ cột trong đội hình chính. Ngoài ra sự phát triển của Martinelli dưới Arteta đã làm tăng đáng kể khả năng tấn công của đội bóng.

Cải thiện phòng ngự

Arteta đã cải thiện đáng kể khả năng phòng ngự của Arsenal, tạo ra một hệ thống phòng ngự vững chắc hơn, William Saliba và Gabriel Magalhães, hai trung vệ này đã trở thành nền tảng vững chắc cho hàng thủ của Arsenal. Sử dụng áp sát cao với sơ đồ 4-1-4-1 để ngăn chặn đối phương từ xa, giúp đội bóng kiểm soát trận đấu tốt hơn. 

Động viên các cầu thủ, tạo sự đoàn kết trong đội bóng

Arteta đã xây dựng một tinh thần đội bóng mạnh mẽ, với sự hiện diện của nhiều cầu thủ lãnh đạo trên sân khi Martin Ødegaard được chọn làm đội trưởng và là người dẫn dắt tinh thần cho đội bóng. Xhaka hay Declan Rice là những cầu thủ có tinh thần chiến đấu cao và thường xuyên động viên đồng đội.

Arteta đã tạo ra nhiều điểm nổi bật trong sự nghiệp huấn luyện của mình tại Arsenal, bao gồm sự linh hoạt về chiến thuật, phát triển cầu thủ, cải thiện phòng ngự, xây dựng tinh thần đội bóng mạnh mẽ, đạt được thành công trong các giải đấu và cải thiện sự giao tiếp trong đội. Những điều này đã giúp Arsenal trở thành một đội bóng mạnh mẽ và khó bị đánh bại.

6. Danh hiệu và thành tích đạt được

6.1 Khi còn là cầu thủ

Paris Saint-Germain 

UEFA Intertoto Cup: 2001.

Rangers

Giải Ngoại hạng Scotland: 2002–03.

Cúp Liên đoàn Scotland: 2002–03.

Arsenal

FA Cup: 2013–14, 2014–15.

FA Community Shield: 2014, 2015.

Cầu thủ trẻ hay nhất tháng Giải bóng đá Ngoại hạng Scotland: tháng 9 năm 2002, tháng 8 năm 2003.

Cầu thủ hay nhất mùa của Everton: 2005–06, 2006–07.

U–16 Tây Ban Nha 

Giải vô địch U-16 châu Âu: 1999.

U–18 Tây Ban Nha

Cúp Meridian UEFA–CAF: 1999.

6.2 Khi làm huấn luyện viên

Arsenal

FA Cup: 2019–2020.

FA Community Shield: 2020, 2023. 

HLV xuất sắc nhất Premier League Globe Soccer Awards: 2023–24.

HLV xuất sắc nhất tháng của Premier League: 9/2021, 3/2022, 8/2022, 11,12/2022, 1/2023, 3/2023, 2/2024.

HLV xuất sắc nhất London của năm: 2023.

Trên đây, là những thông tin về huấn luyện viên Arteta, qua bài viết này Chảo Lửa TV website trực tiếp bóng đá hàng đầu tại Việt Nam hy vọng các bạn có thể hiểu thêm về sự nghiệp của huấn luyện viên trưởng câu lạc bộ Arsenal.